Professionalisering personeelsbeleid

Wanneer we als branche verder willen professionaliseren dan is het van belang om goed na te denken over wat hippische ondernemers hun medewerkers, naast het werken met paarden, kunnen bieden. De hippische branche kent, in tegenstelling tot vele andere branches, geen eigen cao. Regelmatig komt de vraag op of de branche daar behoefte aan heeft of dat er andere oplossingen zijn die ons verder zouden kunnen helpen.

Een voorgeschreven sectorspecifiek arbeidsreglement is wellicht een goede start om het personeelsbeleid in de hippische sector een meer uniforme inhoud te geven en het toekomstperspectief voor personeel te verbeteren.

Er is de afgelopen jaren veel gepleit voor een beter personeelsbeleid in onze sector. In maart dit jaar pleitte vakbond FNV zelfs voor een aparte cao voor de hippische sector. Zij startte hierbij een petitie, waarvan de resultaten tot op heden nog niet bekend zijn. FNRS ziet liever dat er samen met de SRP een goed arbeidsvoorwaardenregeling wordt opgesteld om de gehele sector te faciliteren. Maar wat zijn de mogelijkheden om de arbeidsvoorwaarden voor werknemers in de hippische sector goed te organiseren? Wat zijn de verschillen tussen een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) en een arbeidsvoorwaardenregeling (avr)?

Collectieve arbeidsovereenkomst (cao)

De cao is een verzameling arbeidsvoorwaarden die voor iedereen, die lid is van de betreffende vakbond of werknemersvereniging, geldt bij een bedrijf of binnen een sector. Een cao wordt vastgesteld in overleg tussen vertegenwoordigers van de werknemers (vakbond),het bedrijf/bedrijven en/of vertegenwoordigers van de sector.

Een cao kan algemeen verbindend verklaard (avv) worden door de rechter. In dat geval geldt de vastgestelde cao voor iedereen binnen het bedrijf of de sector. Het maakt dan niet uit of je wel of geen lid bent van een vakbond of een andere werknemersorganisatie waarmee de cao is afgesloten. In Nederland zijn er zo’n 1100 cao’s, waarvan ongeveer 200 voor een  specifieke sector.

Arbeidsvoorwaardenregeling (avr)

De avr is een verzameling arbeidsvoorwaarden die door de werkgever en eventueel de ondernemingsraad (OR) wordt vastgesteld. Deze gelden alleen voor dat bedrijf en is alleen mogelijk als er geen cao van toepassing is. Hierbij maakt het niet uit of de cao algemeen bindend verklaard is of niet. De avr kan gelden voor alle medewerkers binnen een bedrijf, of maar voor een deel van hen.

Het voordeel van een avr is dat deze, over het algemeen, beter aansluit op de wensen van de werknemers. Nadeel is dat de onpartijdigheid van de onderhandelaars verloren zou kunnen gaan in het overleg. Voor hippische bedrijven is het,  gezien de omvang van het personeelsbestand, veelal niet verplicht  om een OR samen te stellen. Wel hebben medewerkers recht op medezeggenschap in de vorm van een personeelsvertegenwoordiger, indien een bedrijf een avr wil opstellen.

Wat is het verschil?

Een cao en een avr zijn twee verschillende dingen die hetzelfde regelen. Denk bijvoorbeeld aan een stopbord en een verkeerslicht. Ze zorgen er allebei voor dat je stilstaat, maar zijn niet hetzelfde.

Het belangrijkste verschil tussen een cao en een avr is dat een cao wordt gesloten door vertegenwoordigers die (bijna altijd) buiten het bedrijf of de sector werkzaam zijn. Een avr is een besluit tussen een bedrijf en de ondernemingsraad (OR). De leden van de OR zijn in dienst van het betreffende bedrijf. Een ander verschil is dat een avr stilzwijgend verlengd kan worden. Voor een nieuwe cao zijn nieuwe onderhandelingen nodig.

Wat is er al wel beschikbaar in de sector?

Op dit moment zijn er al diverse hulpmiddelen beschikbaar om het personeelsmanagement op een hippisch bedrijf goed te organiseren. De Arbocatalogus voor de paardenhouderij beschrijft hoe in onze sector omgegaan moet worden met machines, chemicaliën etc. Voor de meest voorkomende knelpunten en aandachtsgebieden heeft Stigas, samen met werknemers- en werkgeversorganisaties in de groene sector, oplossingen en aanbevelingen op een rij gezet. Dit vormt de basis voor de RI&E.

De FNRS heeft een personeelshandboek ontwikkelt waarin basisregels staan ten aanzien van goed werkgeverschap en personeelsmanagement. Hierin staan richtlijnen beschreven met betrekking tot onder andere vakantie en bijzonder verlof, functioneren en beoordelen, ziekte en arbeidsongeschiktheid. Voor FNRS-leden is dit personeelshandboek te downloaden en aan te passen naar hun bedrijfsspecifieke situatie. Hiermee kunnen zij personele zaken vastleggen voor hun medewerkers.

Noodzaak is hoog

De noodzaak voor een strategisch personeelsbeleid is hoog. Het is voor de hele sector moeilijk om goed personeel te vinden en vooral ook te behouden. Onze branche vereist namelijk een enorme betrokkenheid, inzet, flexibiliteit en verantwoordelijkheid van de medewerkers. Goed opgeleid personeel is belangrijk en moet betaald worden voor hun inzet. Personeel is belangrijk kapitaal voor de ontwikkeling van het bedrijf. En juist voor dit kapitaal is er bij veel hippische bedrijven te weinig geregeld. Dat maakt minder aantrekkelijk om in de hippische sector te werken. Bij goed werkgeverschap horen goede arbeidsvoorwaarden, maar ook een goed personeelsbeleid. Dat is breder dan alleen geld; ook functioneringsgesprekken, opleiding en scholing horen erbij.

Waar bestaat goed werkgeverschap uit?

Goed werkgeverschap houdt in dat je je als werkgever zorgvuldig moet gedragen tegenover werknemers, dat je geen misbruik maakt van de sterkere positie die je als werkgever nu eenmaal hebt, dat je ingrijpende beslissingen motiveert en verwachtingen waarmaakt, dat je alle werknemers gelijk behandelt en dat je zorgt voor een goede ongevallenverzekering die schade van werknemers vergoedt na een bedrijfsongeval.

Steeds meer werkgevers vinden dat goed werkgeverschap een stap verder gaat. Het blijft niet beperkt tot wat de wet er over voorschrijft, maar gaat over meer aspecten zoals goede zorg voor je mensen in het algemeen. Een goede werkgever zorgt voor gelukkige werknemers en draagt op die manier bij aan een succesvolle onderneming met medewerkers die beter presteren, een lager ziekteverzuim hebben en een duurzame bijdrage leveren.

Hoe denkt u over het personeelsbeleid in de hippische sector?

Om de visie van hippische ondernemers over personeelsbeleid in de gehele sector beter in kaart te brengen heeft de FNRS een korte vragenlijst opgesteld. Wij zijn benieuwd hoe u denkt over het personeelsbeleid in de hippische sector. Moet er gewerkt worden met een cao, avr of personeelshandboek? Vind u dat het op dit moment al goed geregeld is, of heeft u andere ideeën? Wij horen graag uw mening. Via onderstaande link kunt u de korte enquête over het personeelsbeleid in de hippische sector invullen. De resultaten worden gebruikt voor verdere invulling en uitwerking op korte termijn en in de toekomst. 

Enquête personeelsbeleid