Praktijkverhaal

Structuur en eigen fokprogramma zorgen voor veiligheid binnen Stichting CAP

Profielfoto van Han Aalmans
11 juli 2023 | 3 minuten lezen

Stichting CAP, Centra voor Aangepast Paardrijden, is een stichting voor aangepast paardrijden, dagbesteding en dierverzorging. De stichting bestaat uit twee maneges voor kinderen, jongeren en volwassenen met een lichamelijke en/of meervoudige beperking. De Maartenshoeve in Ubbergen en Manege De Winckelsteegh te Nijmegen zijn de hoofdlocaties van de stichting.

Voor mensen met een beperking is het gelukkig mogelijk om paard te rijden. Stichting CAP biedt paardrijlessen, huifbed en koetstochten aan voor ruiters met een lichamelijke en/of meervoudige beperking.

Veiligheidsvoorzieningen op maat

Op beide maneges van Stichting CAP zijn er speciale veiligheidsvoorzieningen. Op Manege de Maartenshoeve in Ubbergen komen voornamelijk kinderen met een beperking. Hier wordt er met een aangepast tempo en veel begeleiding gewerkt. We spraken Anneke Berendijk, bedrijfsleider van Stichting CAP over de veiligheidsvoorzieningen van de verschillende locaties. Anneke vertelt; “Op de Maartenshoeve geldt voornamelijk dat alles wat we doen kind veilig moet zijn. Dat wil zeggen dat we geen andere activiteiten aanbieden dan paardrijden en dagbesteding. De paarden zijn allemaal kleiner omdat er hier voornamelijk met kinderen gewerkt wordt. We kenmerken hier veel met kleur waardoor de kinderen de spullen en de pony aan elkaar kunnen matchen. Op geen enkele locatie wordt een paard of pony zelfstandig uit stal of paddock gehaald door kinderen”.

Op Manege de Winckelsteegh te Nijmegen wordt ook dagbesteding aangeboden. Hier wordt er zelfstandig in een team, met iets hogere druk en tempo gewerkt. Naast het algemene paardenwerk worden hier ook andere klussen die er op de manege te doen zijn aangepakt. Anneke vertelt; “Op de Winkelsteegh bieden we voornamelijk ritten met de koets aan en rijden we met een huifbed. Dit huifbed is extra beveiligd iets wat heel belangrijk is als je bedenkt dat de clienten op een doek boven de paarden zweven. In plaats van het normale trektuig heeft dit huifbed duwstangen waar het paard met zijn borst tegenaan duwt. Mocht er iets gebeuren kan de koetsier op een pedaal trappen en gaan de kleppen van de stangen open hierdoor kunnen de paarden er onderuit lopen”.  

Beide maneges zijn voorzien van speciale apparaten zoals tilliften en opstapperrons. Daarnaast hebben de locaties speciaal harnachement voor de cliënten en paarden. Alle zadels zijn voorzien van veiligheidsbeugels en voor cliënten met ernstige lichamelijke beperkingen zijn er zadels met ondersteuning. Voor deze extra veiligheidsvoorzieningen gelden speciale veiligheidsregels.

 

Een zelf gefokt therapie paard is het veiligst

Gediplomeerde instructeurs en speciaal opgeleide paarden zorgen voor een veilige omgeving waar aandacht is voor mens en dier. De paarden van de stichting hebben allen een opleidingsprogramma doorlopen. Omdat het vinden van betrouwbare paarden steeds moeilijker werd heeft de stichting een eigen fokprogramma opgezet. Hierdoor worden de paarden vanaf dag één met zorg en precisie opgeleid tot therapie paard. De therapie paarden worden aan veel meer prikkels blootgesteld dan reguliere paarden. In het eigen fokprogramma worden daarom veulens op een gestructureerde manier vanaf dag een blootgesteld aan alledaagse zaken.

De paarden die niet zelf gefokt zijn en daarom niet vanaf het begin het programma hebben doorlopen, worden heel selectief uitgezocht. De gehele historie van een nieuw paard moet bekend zijn. Deze paarden worden eerst door de begeleiders verzorgd en langzaam wordt er naar het ‘werken met cliënten’ toegewerkt. Het gehele opleidingstraject voor de paarden neemt zo’n drie a vier jaar in beslag. Deze tijd is nodig om de paarden optimaal op te leiden tot veilig therapiepaard voordat ze volledig ingezet kunnen worden.

Structuur voor een veilige omgeving

Cliënten kunnen door hun meervoudige beperking niet de structuur aanbrengen die ze nodig hebben. Bij Stichting CAP wordt daarom de gehele dag in precisie uitgeschreven in lijsten. Elke handeling wordt zorgvuldig gepland. Iedere client krijgt een taak toebedeeld afgestemd op niveau.

Anneke vertelt; “Sommige cliënten mogen opzadelen. De zadels zijn allemaal voorzien van labels met kleur waardoor voor iedereen zichtbaar en herkenbaar is bij welk paard het harnachement hoort. In verband met veiligheid doen alleen onze begeleiders en instructeurs de hoofdstellen in. Door deze structuur heb je overzicht en regelmaat. Alle paarden worden gecontroleerd op het harnachement alvorens ze gereedgezet worden voor de client”.

 

Op de locaties waar paardrijden en dagbesteding wordt aangeboden is structuur in de dagelijkse werkzaamheden ontzettend belangrijk. Zonder duidelijke taakverdeling en overzicht kan er binnen een stichting voor aangepast paardrijden niet veilig gewerkt worden. De druk op de cliënten wordt laag gehouden en de focus ligt voornamelijk op het beleven van en de omgang met de dieren. Door een gestructureerde aanpak kan er veilig genoten worden van de sport.