PCK Eersel: geen getallen, maar kleurcodes ruitergewicht
Middenin de Brabantse Kempen ligt het bedrijf van Peter en Anja van de Ven, PCK Eersel. Sinds mei 2021 hanteren zij een maximaal ruitergewicht van 90 kilo. Het is de uitkomst van jarenlange pogingen om het gewicht van ruiters aan de kaak te stellen. Anja: “We doen er alles aan om de dieren gezond te houden, daar hoort in mijn ogen ook bij dat je rekening houdt met de maximale belastbaarheid.”
Zoals op de meeste hippische bedrijven hebben de coronacrisis en bijbehorende lockdowns er flink ingehakt in Eersel. Anja: “Na de eerste lockdown moesten onze 50 dieren na drie maanden nietsdoen ineens weer volledig aan de slag. Toen merkten we dat er paarden waren die blessures kregen die terug te rekenen waren op de belasting. We hebben er uiteindelijk zeven met pensioen laten gaan, omdat ze het werk niet meer aankonden. Goede paarden zijn amper nog te vinden voor een fatsoenlijk bedrag en dierenwelzijn is ook bij ons ontzettend belangrijk. Tijdens de tweede lockdown hebben we daarom besloten om nu maar eens door te pakken en een gewichtslimiet bepaalt.”
Maximumgrens voor nieuwe ruiters
Het onderwerp ruitergewicht en ruiterfitheid speelde al langer op PCK Eersel. Binnen het team werd er gesproken over ruiters die te zwaar leken voor de paarden, er werd gediscussieerd over de introductie van een maximaal gewicht of bmi, Anja introduceerde al eens een bootcamples voor ruiters en bood samen met een bevriende leefstijlcoach een traject aan voor ruiters die wat kilo’s kwijt wilden. Er was weinig animo voor. Anja: “Toen hebben we op een gegeven moment besloten om een gewichtsgrens te gaan hanteren. 90 kilo is de maximumgrens voor nieuwe ruiters. Dat is minder dan wat mijn grote paarden maximaal aankunnen, maar zo houden we marge over voor bestaande ruiters die nog wat kilo’s kwijt moeten voor ze aan de 90 zitten.”
Communicatie vanuit het paard
De introductie van een maximaal ruitergewicht valt of staat bij de communicatie over dit onderwerp. Anja: “Voor sommige mensen ligt het onderwerp enorm gevoelig. En daarnaast wil je het ook niet op je geweten hebben dat tienermeiden, die zich al de hele dag meten aan perfecte plaatjes op Instagram, hierdoor een probleem ontwikkelen.” Daarom bereiden ze de ruiters voor in de nieuwsbrieven. Anja: “We hebben gecommuniceerd vanuit het paard en spreken bijvoorbeeld niet over ‘maximaal gewicht’, maar over ‘de maximale belastbaarheid van het paard.’ Ook leggen we uit dat we er als bedrijf alles aan doen om de paarden gezond en gelukkig te houden: de tandarts, de osteopaat, de zadelmaker, de dierenarts komen, noem maar op. De enige factor die we verder nog kunnen beïnvloeden is degene die erop stapt.”
Wegen met kleuren
Veruit het grootste deel van de ruiters en ouders reageert positief op de introductie van het maximale gewicht, tot grote opluchting van Anja. “Sommige ruiters hebben opgezegd toen we aankondigden om vanaf 1 mei ieder half jaar te gaan wegen. Voor hen lag het te gevoelig, of ze wisten dat ze echt veel te zwaar waren en het lukte ze niet om af te vallen. De rest ging op de weegschaal.” En dat was geen normale weegschaal. Anja en haar team besloten om een kleurensysteem te hanteren, omdat het noemen van een getal soms heel gevoelig ligt. “We hebben van die ouderwetse weegschalen besteld, met een wijzertje in plaats van digitale cijfers. Die hebben we uit elkaar gehaald en de wijzerplaat beplakt met kleuren, zodat we kleurcategorieën hadden met marges die steeds kleiner worden. Zo kreeg niemand een gewicht, maar een kleur. En die kleuren corresponderen met de maximaal toelaatbare belastbaarheid van de paarden.”
De weegschaal met kleurcodes van PCK Eersel
Bestaande en nieuwe ruiters
Meer dan 100 kilo is een absolute no-go bij PCK Eersel. Tussen de 90 en 95 kilo krijgen bestaande klanten het advies om niet zwaarder te worden en liever af te vallen. Ruiters tussen de 95 en 100 kilo moeten tussen de twee weegmomenten -in mei en november- afvallen. Anja: “In de tussentijd mogen ze komen poetsen of grondwerk komen doen, zodat ze toch van de paarden kunnen genieten. Maar erop kan gewoon even niet.” Nieuwe ruiters en ruiters die eenmalig een rit komen maken, worden naar hun lengte en gewicht gevraagd. Boven de 90 kilo mogen ze niet opstijgen.
Lange wachtlijst
Beleid maken over ruitergewicht blijkt lastig te zijn, heeft Anja ook ervaren. Ze heeft er, samen met het team, vijf jaar mee geworsteld voor ze de stap durfde te wagen. De coronacrisis bracht in dit geval de oplossing met zich mee. Anja: “We hebben veel tijd gehad om eens echt stil te staan en na te denken over het beleid dat we willen voeren en om maatregelen te nemen op het gebied van dierenwelzijn. Daar hoort dit ook bij. En wat ook meespeelt, is dat onze wachtlijst maar bleef groeien, ook als gevolg van corona. Dan durf je sneller zo’n keuze te maken. Je blijft toch een commercieel bedrijf.”
Paardrijden als parachutespringen
De onwetendheid bij ruiters is soms groot, merkt Anja. “Sommige ruiters kwamen huilend bij me omdat ze zich zo schuldig voelden dat ze jarenlang te zwaar op een paard gezeten hebben. Dat is natuurlijk heel verdrietig, maar het is aan ons als manege-eigenaren om mensen wijzer te maken op dit gebied. Om te laten zien dat we op FNRS-bedrijven zuinig zijn op onze paarden. En daar hoort een maximaal gewicht bij.” Anja besluit: “Ik pleit ervoor dat praten over ruitergewicht normaler wordt. Gewicht is geen waardeoordeel, maar gewoon een getal dat bepaalt of je wel of niet mag paardrijden. Als je gaat parachutespringen, moet je ook op de weegschaal om ervoor te zorgen dat je parachute juist is afgesteld. En dan wil iedereen wél dat zijn of haar gewicht precies genoteerd wordt, omdat je anders te pletter valt. Zo normaal zou het in de paardenwereld ook moeten worden.”