Nieuws

Een gezond leefklimaat creëren voor paard en mens

Voor hippische ondernemers is een gezond leefklimaat voor paard en mens noodzakelijk. Het behouden van een gezond klimaat draagt niet alleen bij aan het welzijn en de prestaties van de paarden, maar het zorgt ook voor een veilige en aangename (werk) omgeving voor mensen. In dit artikel bespreken we enkele fundamentele aspecten van natuurlijk terreinbeheer: het beperken van pesticiden, natuurlijke onkruidbestrijding en effectieve ongediertebestrijding. Deze benadering biedt voordelen voor het ecosysteem van je bedrijf én draagt bij aan de gezondheid van je hippische onderneming.

Profielfoto van Han Aalmans
19 maart 2025 | 3 minuten lezen

1. Beperken van pesticiden gebruik

Pesticiden worden traditioneel ingezet om ongewenste planten en insecten onder controle te houden. Toch hebben chemische pesticiden schadelijke gevolgen: ze beïnvloeden de kwaliteit van de lucht, grondwater en kunnen gezondheidsrisico's vormen voor zowel paarden als mensen. Sommige pesticiden vereisen specifieke certificering en mogen uitsluitend worden toegepast door gecertificeerde bedrijven of professionals. Voor hippische ondernemers die veel tijd in de buitenlucht doorbrengen, kunnen de gevolgen van het gebruiken van chemische pesticiden aanzienlijk zijn. Alternatieven voor pesticiden zijn o.a.:

• Biologische bestrijdingsmiddelen:
Er zijn natuurlijke bestrijdingsmiddelen verkrijgbaar die minder schadelijk zijn voor het milieu. Deze bestrijdingsmiddelen werken goed tegen insecten zonder de gezondheid van paard en mens te schaden. Een effectief middel om insecten te bestrijden zonder gebruik te maken van gif is bijvoorbeeld het gebruik van insectenvallen. Deze vallen werken op basis van een gifvrije lokstof die onweerstaanbaar is voor specifieke insecten. Eenmaal gevangen in de val, kunnen de insecten niet meer ontsnappen en worden ze op een biologische manier bestreden.

• Natuurlijke vijanden introduceren:
Het inzetten van nuttige insecten zoals sluipwespen en roofvliegen kan helpen om plaaginsecten zoals vliegen te verminderen. Overlast kan worden voorkomen door de inzet van deze twee insecten omdat deze de vliegenlarven eten. Ontwikkeling tot een volwassen vlieg is daardoor niet meer mogelijk. Het feit dat vliegenlast wordt voorkomen in plaats van achteraf bestreden, maakt biologisch vliegen bestrijden tot een succesvolle en tegelijkertijd duurzame bestrijdingstechniek.

• Gebruik van kruiden en geurplanten:
Sommige kruiden, zoals lavendel en rozemarijn, hebben van nature afwerende eigenschappen tegen insecten. Door deze rondom de stallen en paddocks te planten, creëer je een natuurlijke barrière tegen ongedierte. Pepermunt, eucalyptus en citroenachtige geuren werken ook goed als bestrijders van onder andere vliegen en muggen.


2. Natuurlijke onkruidbestrijdingstechnieken

Onkruid kan voor problemen zorgen in weilanden en paddocks omdat het niet alleen voedingsstoffen uit de bodem opneemt, maar ook giftige planten kan bevatten. Tegelijkertijd kunnen veel gangbare onkruidverdelgers schadelijk zijn voor het ecosysteem.

Natuurlijke methoden voor onkruidbestrijding zijn o.a.:

• Mechanische verwijdering:
Handmatig of machinaal verwijderen van onkruid is arbeidsintensief maar zeer effectief en veilig. Onkruid verwijderen op grote oppervlakten, zonder al te veel inspanning én met respect voor de natuur kan door het gebruik van een onkruidborstelmachine. Door regelmatig te maaien, schoffelen, of door het gebruik van een onkruidborstelmachine blijft het terrein beheersbaar zonder chemicaliën.

• Mulchen en bodembedekking:
Mulch, zoals houtsnippers, stro of paardenmest kan de groei van onkruid onderdrukken en de grond gezond houden. Het creëert ook een natuurlijke beschermlaag die bodemerosie voorkomt en vocht vasthoudt. Paardenmest is goed om als mulch rond planten toe te passen. De mest moet wel gecomposteerd zijn voordat deze gebruikt kan worden.

• Rotatiebegrazing:
Door weilanden in verschillende seizoenen af te wisselen voor grazen, blijft de biodiversiteit in balans. Begraast weiland krijgt de kans om te herstellen en te groeien. Daarnaast zorgt het onderverdelen van het weiland ervoor dat er minder plaatsen met hoog gras blijven staan die de paarden niet opeten. Dit draagt bij aan de gezondheid van de bodem.


3. Een natuurlijke aanpak voor ongediertebestrijding

Ongedierte, zoals muizen en ratten, zijn veelvoorkomende problemen op hippische bedrijven. Deze plaagdieren kunnen ziekten verspreiden. Traditionele chemische bestrijdingsmiddelen bieden vaak tijdelijke oplossingen, terwijl natuurlijke methoden duurzamer en veiliger zijn. Hieronder lees je een aantal effectieve en diervriendelijke methodes:

• Hygiënisch beheer:
Door stallen en opslagruimtes schoon te houden en afval goed af te sluiten, beperk je de aantrekkelijkheid van je terrein voor ongedierte. Ook het regelmatig uitmesten en schoonhouden van voeren drinkbakken draagt bij aan de bestrijding van onder andere vliegen of andere plaagdieren.

• Dieren als natuurlijke vijanden:
Katten en honden kunnen op een gecontroleerde manier muizen- en rattenpopulaties onder controle houden. Dit biedt een veilige oplossing zonder schadelijke chemicaliën.

• Creëren van erfbiodiversiteit:
Met het creëren van erfbiodiversiteit zorg je dat knaagdieren of insecten op afstand van je bedrijf blijven waardoor ze niet dichter bij het erf komen. Door op afstand van het bedrijf een bloemen en kruiden strook aan te leggen, worden bijen en vlinders aangetrokken. Deze bijen en vlinders trekken zangvogels aan die op hun beurt weer roofvogels aantrekken. De kruiden en bloemen strook zorgt voor een onaantrekkelijk doorgang naar je erf voor knaagdieren vanwege geuren en structuren van de roofvogels.


4. Creëren van een ecosysteem

Een hippisch bedrijf met een ecologische aanpak investeert niet alleen in de natuur maar ook in de lange termijn. Door te kiezen voor een natuurlijke gezonde bestrijding in plaats van chemische bestrijdingsmiddelen, zorg je voor een gezonde bodem, lagere onderhoudskosten en een gezonder en minder belast milieu.

Voordelen van een duurzame aanpak zijn:

• Verbeterde bodemgezondheid:
het gebruik van minder chemische stoffen leidt tot een hogere biodiversiteit in de bodem, wat de grasgroei en de kwaliteit van weilanden verbetert.|

• Lange termijn besparing:
Natuurlijke methoden zijn vaak in eerste instantie arbeidsintensiever, maar kosten op de lange termijn minder dan jaarlijks pesticidegebruik.

• Gezond en stressvrij klimaat voor paarden:
Paarden zijn van nature gevoelig voor hun omgeving. Een gezond, vrij van chemische middelen, klimaat zorgt voor minder stress en daardoor een verhoogd welzijn van de dieren. Een gezond leefklimaat voor paard en mens creëren vraagt om bewuste keuzes en een duurzame aanpak.Door te kiezen voor natuurlijke methoden in plaats van pesticiden en chemische bestrijdingsmiddelen, draag je als hippische ondernemer bij aan een duurzamer milieu en een veilige, schone omgeving. Het resultaat is een gezonder ecosysteem waar paarden, mensen en de natuur in balans met elkaar kunnen bestaan.