Incasso van onbetaalde facturen
Wat kan een ondernemer doen als klanten zijn facturen niet (volledig) betalen? In dit artikel bespreekt Wibe Reddingius van FNRS-partner Langelaar Klinkhamer Advocaten een aantal mogelijkheden om (te proberen) facturen alsnog betaald te krijgen.
Als een klant een factuur (of meerdere facturen) niet op tijd betaalt, zal de ondernemer eerst op een vriendelijke manier proberen om betaling te krijgen. De ondernemer kan bijvoorbeeld informeel contact opnemen met de klant of een betalingsherinnering sturen. Maar wat als er dan nog steeds niet is betaald? Wat kan de ondernemer dan doen?
Aanmaning
De ondernemer kan de klant allereerst een aanmaning sturen. De ondernemer geeft de klant daarin een laatste termijn om de factuur alsnog te betalen. Ook kondigt de ondernemer in de aanmaning aan verdere (juridische) stappen te zullen ondernemen als de klant alsnog niet betaalt. Verder doet de ondernemer er verstandig aan daarin te vermelden dat als die betaling uitblijft, hij aanspraak maakt op de overeengekomen rente of wettelijke (handels)rente en op een vergoeding voor (buitengerechtelijke) incassokosten, afhankelijk van waarop de ondernemer aanspraak heeft. Als de klant een consument is, moet de aanmaning overigens aan bepaalde voorwaarden voldoen wil de ondernemer in het vervolg aanspraak kunnen maken op een vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten.
Als de aanmaning niet tot betaling leidt, kan de ondernemer verdere stappen ondernemen om (te proberen) zijn onbetaalde factuur toch betaald te krijgen. Zo kan de ondernemer zijn retentierecht uitoefenen, beslag leggen en/of een gerechtelijke procedure volgen.
Retentierecht
Heeft de ondernemer een zaak (bijvoorbeeld een paard) van de klant onder zich, dan kan hij onder bepaalde voorwaarden zijn retentierecht uitoefenen. Dit houdt in dat de ondernemer die een paard aan de klant moet afgeven dat uitstelt totdat volledig is betaald. Een voorbeeld is de pensionstal die vanwege betalingsachterstand in de stallingskosten een paard ‘vasthoudt’ totdat al die kosten zijn betaald. Er zijn wel voorwaarden verbonden aan het retentierecht. Er moet voldoende verband bestaan tussen de vordering van de ondernemer (betaling van de factuur) en zijn afgifteverplichting. Ook moet de ondernemer de feitelijke macht over het paard uitoefenen en dat moet voor derden kenbaar zijn.
Het retentierecht is een drukmiddel, bedoeld om de klant aan te sporen alsnog te betalen. Het retentierecht kan ook nog van waarde zijn als de ondernemer een gerechtelijke procedure tegen de klant begint (zie: Gerechtelijke procedure) en daarin in het gelijk wordt gesteld. De ondernemer kan zijn vordering mogelijk verhalen op de zaak waarop hij zijn retentierecht uitoefent. Zie voor meer informatie over de retentierecht dit eerder verschenen artikel.
Beslag
De ondernemer kan ook beslag leggen voordat er een rechterlijke uitspraak is gewezen. Dat wordt ook wel ‘conservatoir beslag’ genoemd. De ondernemer kan bijvoorbeeld beslag laten leggen op de bankrekening en/of zaken van de klant. Het beslag zelf wordt gelegd door de deurwaarder. Een ondernemer kan niet zomaar beslag laten leggen. Hiervoor heeft hij toestemming (‘verlof’) nodig van de rechter.
De ondernemer zal dus met hulp van een advocaat de rechter om toestemming moeten verzoeken. Na beslaglegging moet de ondernemer binnen een door de rechter bepaalde termijn een gerechtelijke procedure starten. Ook beslag wordt ingezet als drukmiddel, om de klant aan te sporen alsnog te betalen. Beslag wordt ook door ondernemers verder gebruikt om zekerheid te krijgen voor hun vorderingen. Als in de gerechtelijke procedure de vordering van de ondernemer wordt toegewezen, dan kan hij die vordering eventueel verhalen op hetgeen waarop hij beslag heeft laten leggen.
Gerechtelijke procedure
De ondernemer kan, al dan niet na het uitoefenen van zijn retentierecht of het leggen van beslag, een gerechtelijke procedure tegen de klant starten waarin hij onder andere betaling van de onbetaalde factuur (of facturen) vordert. Of de ondernemer een advocaat nodig heeft om te kunnen procederen, is afhankelijk van de hoogte van de vordering. Een gunstige uitspraak levert niet automatisch betaling op. Als de klant daarin niet vrijwillig voldoet, kan de ondernemer de uitspraak ‘het vonnis’ ten uitvoer laten leggen om op die manier te proberen zijn geld alsnog bij de klant te halen.
Conclusie
Er zijn verschillende mogelijkheden om te proberen onbetaalde facturen alsnog betaald te krijgen. In dit artikel is er een aantal genoemd. Of en welke actie(s) in een bepaald geval mogelijk en geschikt is/zijn, is afhankelijk van de situatie. Daarbij speelt ook de hoogte van de vordering van de ondernemer (gelet op de kosten) een rol. Aan de verschillende acties zijn vaak ook verplichtingen en risico’s verbonden. Het is daarom verstandig als ondernemer eerst juridisch advies in te winnen.
Stappenplan achtergestelde betalingen
Voor FNRS-leden is er uitgebreide informatie en een stappenplan beschikbaar over wat te doen bij achtergestelde betalingen. Ook zijn er voorbeeldbrieven beschikbaar om klanten te wijzen op een achtergestelde betaling. Klik op onderstaande link om deze extra informatie te bekijken en de bestanden te downloaden.