Het ideale voermanagement voor jouw paarden
Paarden behoren zoveel mogelijk de hele dag over ruwvoer en water te beschikken. Een voerschema is belangrijk om zo het ruwvoer en krachtvoer goed te verdelen over de 24 uur, afgestemd op het individuele paard. Doorlopend lichten we verschillende items van het nieuwe kwaliteitsbeleid uit om ondernemers te helpen hun bedrijf op de juiste manier te runnen. In dit item bespreken we het voermanagement. Waar moet jij als ondernemer rekening mee houden als het gaat over het voeden van paarden.
Drinkwater
Water is heel belangrijk voor je paard. Gemiddeld drinkt een paard van 500 kg, zonder dat hij arbeid verricht, 25 liter water per dag. Dat is misschien meer dan je denkt. De drinkbehoefte neemt toe naarmate het paard meer arbeid verricht. Ook het soort ruwvoer is bepalend voor de wateropname. Staat je paard de hele dag op de wei, dan zal hij vermoedelijk minder water drinken dan een paard dat enkel hooi eet. Om ervoor te zorgen dat een paard altijd vers en schoon drinkwater heeft, moeten drinkbakken altijd schoon, goed bereikbaar zijn en passend bij de stokmaat van het paard.
TIP: FNRS adviseert een water analyse uit te voeren. Bij veel bedrijven wordt grondwater gebruikt als drinkwater. Het is aan te raden eens per drie jaar dit grondwater te laten analyseren.
Ruwvoer
Het ruwvoer op FNRS-bedrijven dient van voldoende kwaliteit te zijn, dus geen schimmel of muf ruikend ruwvoer. Er wordt minimaal twee maal daags voldoende ruwvoer aangeboden, tenzij er sprake is van beweiding in een weide met voldoende kwaliteit gras of slowfeeder waardoor hele dag hooi beschikbaar is. Om te testen of het ruwvoer wat je jouw paarden voert goed is, kan je een ruwvoeranalyse uitvoeren. Een ruwvoeranalyse analyseert de waarden van het voer. Je kan meten of het ruwvoer te veel suiker bevat, het voldoende eiwitten, mineralen en spoorelementen bevat voor spieropbouw en of het veilig is om aan een paard met overgewicht te voeren. Allemaal voedingsstoffen die je alleen kan meten door het ruwvoer te analyseren.
Ruwvoer van een lage kwaliteit, kan voor verschillende gezondheidsproblemen zorgen. Je kunt hierbij denken aan problemen aan het gebit, maagzweer of koliek. Wanneer een paard klachten heeft kan slecht kwaliteit ruwvoer de oorzaak zijn en kwalitatief ruwvoer de oplossing. Met de uitkomst van de analyse krijg je een goed inzicht of jouw paarden de juiste voedingsstoffen binnen krijgen. Je paarden zijn gezonder en je hoeft geen overbodige supplementen te geven.
Voor wie is een ruwvoeranalyse zinvol?
• Paarden met klachten
• Stalhouder die ruwvoer inkoopt of zelf maait en hooit
• Stalhouder die prijsbewust goed, maar niet teveel wil voeren
• Opfokstal waarvoor ruwvoer belangrijk is voor een gezonde groei en ontwikkeling
• Trainingsstal met sportpaarden en fokmerries
• Voor elke soort stalhouder die precies willen weten wat ze voeren
Krachtvoer
Van nature heeft een paard geen rantsoen met een hoog aandeel zetmeel en eiwit. Voor paarden die goed moeten presenteren is het wel nodig dat het paard deze voedingsstoffen wel binnenkrijgt. Wanneer een paard niet de juiste hoeveelheid voedingsstoffen binnenkrijgt kan een paard mogelijk minder arbeid verrichten. Bij een tekort aan eiwitten kunnen spieren zelfs afbreken. Bij krachtvoer is het belangrijk dat er elke dag een gelijkwaardige hoeveelheid wordt gegeven, porties zoveel mogelijk verspreid worden en geef eerst ruwvoer voor krachtvoer.
Het is belangrijk dat paarden hun rantsoen afgestemd krijgen op de hoeveelheid werk die ze leveren, ras, geslacht, stokmaat en leeftijd. Hiervoor zijn verschillende voersoorten op de markt. Voor paarden die weinig tot geen krachtvoer nodig hebben is een vitaminebrokje vaak voldoende om te kunnen voorzien in hun behoefte. Te veel voeren aan dieren die het niet nodig hebben, is één van de meest gemaakte fouten. Dit werkt averechts, omdat deze paarden vaak al in te royale conditie zijn.
FNRS-partner Vente Paardenvoeding heeft, om het perfecte rantsoen te bepalen, de Vente Ruwvoer Monitor en de uitgebreidere Vente Scan beschikbaar waar allerlei rendementscijfers mee naar voren komen. Deze is vrijblijvend voor de FNRS-leden beschikbaar. Als je jouw getallen kent dan is transparant communiceren met je klanten eenvoudiger, zodat ook zij weten dat het welzijn van de manege- en pensionpaarden optimaal begeleid wordt.
Voermanagementsysteem
Het voeren van de paarden zelf is natuurlijk belangrijk, maar wanneer en hoe vaak heeft ook veel invloed op de gezondheid en welzijn van het paard. Het is handig voor al het personeel dat middels bordjes, een managementsysteem of lijsten inzichtelijk is hoeveel ieder paard aan voer dient te krijgen. Vier tips waar een ondernemer rekening mee kan houden.
- Het beste is om vaak kleine hoeveelheden te voeren. Een paard heeft namelijk een kleine maag welke meer geschikt is voor kleine hoeveelheden voer. Lees het praktijkverhaal van Manege de Burght waar de paarden middels een mestrobot om de drie uur voer krijgen, ook in de nacht. Hun paarden hebben hierdoor nauwelijks koliek.
- Gezien de werking van de darmen is het beter om de paarden ’s ochtends eerst ruwvoer te geven en daarna pas krachtvoer. Ruwvoer brengt immers de productie van speeksel en het maagdarmstelsel van het paard op gang en het krachtvoer daarna wordt dan beter opgenomen in het lichaam. Geef niet meer dan 2 kg krachtvoer per portie.
- Als je een manege of trainingsstal beheert is het belangrijk dat de paarden minstens 3 uur van tevoren krachtvoer krijgen. Werken met een volle maag is niet prettig voor het paard en kan zijn prestatie verminderen, het zou zelfs koliek kunnen veroorzaken.
- Elk paard is verschillend en heeft dus verschillend voer nodig. Een paard dat veel werk verricht, zoals een manegepaard, zal meer voeding nodig hebben. Ook het temperament van het paard kan invloed hebben op de voeding. Het is aan te raden om een ruwvoeranalyse als uitgangspunt te nemen en hierop het voermanagement aan te passen.
Het correct afstemmen van het rantsoen voor paarden blijft lastig. Elk paard heeft een andere behoefte en niet elke hooibaal bevat dezelfde voeding. Het ras van het paard, geslacht, het gewicht, de stokmaat, de arbeidsduur en intensiteit van het werk hebben allemaal invloed om het juiste rantsoen. Daarnaast blijft het “oog van de meester” zeer belangrijk. Kijk met eerlijke ogen naar je paarden en monitor hun conditie.
Het ‘Handboek FNRS-kwaliteitsbeleid’ is gratis te downloaden. Heb je vragen over het nieuwe kwaliteitsbeleid? Mail of bel Robert van Almkerk. Robert is bereikbaar via: r.van.almkerk@fnrs.nl of 0622 934796