Manege Voorst: “Verbinding tussen mens en dier staat bij ons centraal”

Bij het betreden van het erf van Manege Voorst is het direct duidelijk dat hier niet alleen een manege gevestigd is. De maatregelen rondom het coronavirus zijn net weer versoepelt en met bewegwijzering en stoepkrijt in vrolijke kleuren wordt duidelijk gemaakt welke route je moet volgen voor de manege, de buitenschoolse opvang of de zorgmanege. Het multifunctionele bedrijf gevestigd in het recreatieve en bosrijke gebied rondom Bussloo is duidelijk meer dan alleen een manege. Emel Oudt, manager manegebedrijf en algemene zaken, vertelt over het ontstaan, de diversiteit en de bijzondere filosofie van het bedrijf.

“Mijn moeder, Patricia Harmsen, is op deze locatie in 2008 een manegebedrijf opgestart nadat de rijvereniging die de accommodatie huurde ermee ophield. Alle paarden van de vereniging konden blijven en met de oude bedrijfsleider werden de lessen voortgezet onder de nieuwe naam ‘Manege Voorst’. Doordat mijn moeder niet uit een paardenfamilie komt, keek zij met een andere, meer zakelijke blik, naar de ontwikkeling en de rendabelheid van de manege. Al snel ving zij signalen op uit de omgeving dat er veel behoefte was aan buitenschoolse ‘groene’ opvang. In deze wens zag zij direct een kans om op deze locatie opvang en paardrijden te combineren. Zo startte zij in 2011 BSO de Vrijbuiters en breidde zij dit deel, na groot succes, in 2013 uit met een zorgmanege.”

Het manegedeel is door deze uitbreidingen inmiddels niet meer de core-business van het bedrijf aan de Oude Zutphenseweg. “Toch zijn de paarden voor ons het belangrijkst”, benadrukt Emèl. “Door de paarden kunnen wij ons in de wijde omtrek onderscheiden van andere opvangorganisaties en zorginstellingen. De omgang met paarden en de verbinding tussen mens en dier die hierbij ontstaat is uniek. Of er nu op de paarden gereden wordt, ze meegaan op een wandeling of als therapeut worden ingezet; paarden doen iets bijzonders met mensen.”

Van knuffelshetlanders tot grote rijpaarden

“Voor onze activiteiten met paarden hebben wij momenteel 21 paarden beschikbaar. Zij variëren van knuffelshetlanders tot grote rijpaarden. Gemiddeld rijden hier per week 160 ruiters van alle leeftijden. Veel meer capaciteit hebben we voor de manege ook niet gezien het aantal paarden en de beschikbare ruimte. Met vijf instructeurs verzorgen we de lessen volgens de ruiteropleiding van de KNHS. De samenwerking en communicatie met het paard staat daarbij centraal. De instructeurs kijken heel goed naar de juiste ruiter-paard-combinaties en uiteraard naar een respectvolle benadering naar het paard toe. Omdat er veel met verschillende doelgroepen wordt gewerkt wordt er in de lessen veel aandacht besteed aan de houding, zit en motoriek op het paard ten opzichte van het bewegingsapparaat van het paard. De instructeurs hebben allemaal een eigen stijl en interesse (bijvoorbeeld eventing of endurance), waar we de groepen ook op indelen. Met enige regelmaat zorgen we voor onderlinge kennisuitwisseling om van elkaar te blijven leren en de lessen te kunnen verbeteren.”

“De diversiteit aan bezoekers is echt een afspiegeling van de maatschappij.”

Afspiegeling van de maatschappij

Iedereen lijkt zich erg welkom te voelen op het bedrijf. “Iedereen is gelijk. Ook mensen die minder makkelijk aansluiting vinden in de maatschappij, voelen zich hier fijn. Zij kunnen hier oefenen om bijvoorbeeld te re-integreren, maar kunnen zich ook terugtrekken. De diversiteit aan bezoekers is echt een afspiegeling van de maatschappij. De paarden en omgeving doen iets bijzonders met mensen. Ouders komen graag mee, mensen gaan wandelen in de omgeving, verblijven tijdens de paardrijles van hun kinderen in de kantine om bijvoorbeeld nog even te werken. Alle groepen mengen continue, daardoor ontstaat een bijzondere dynamiek. Zo beginnen introverte mensen soms ineens te vertellen over hun bijzondere ervaring of rijles eerder die dag. Dat zijn echt mooie dingen om mee te maken.”

De buitenschoolse opvang en de zorgmanege worden gerund door een leidinggevende die kennis en ervaring heeft in de zorg. Zes pedagogen ontvangen gemiddeld 23 kinderen verspreid over de week. Met een eigen bus en eigen chauffeurs worden de kinderen vanuit de wijde omtrek van Apeldoorn en Deventer dagelijks opgehaald uit school. De binnenruimte van de BSO is klein. “Dit is bewust zodat de kinderen zoveel mogelijk naar buiten gaan om te spelen of om te knuffelen met de paarden”, licht Emèl toe. “We proberen de paarden zoveel mogelijk te betrekken bij alle activiteiten. We wandelen, poetsen en helpen bij de dagelijkse verzorging van de dieren. Een deel van de kinderen volgen tijdens de opvanguren ook een paardrijles. Hiervoor hebben wij aangepaste combinatie-abonnementen.”

De medewerkers van de BSO zijn ook verantwoordelijk voor de zorgmanege. Het bedrijf is gecertificeerd als erkende zorginstelling en ontvangt mensen met een beperking van alle leeftijden. Ook zij kunnen aangepaste paardrijlessen volgen op de manege. “Dit zijn wel speciale (begeleide) kleine groepslessen, zodat de instructeurs extra begeleiding kunnen bieden. Voor dit deel van ons bedrijf ontvangen wij gemeentelijke toeslagen. Voor re-integratie- en activeringstrajecten is dat ook het geval. ”

“Door de synergie is het verantwoord om opvang, zorg en manege op één locatie aan te bieden.”

Onderlinge afstemming en synergie belangrijk

Door de grote diversiteit aan activiteiten is het bedrijf zeven dagen per week geopend. “Het is hier elke dag, ook op zondag, hartstikke druk. Hierdoor is het van groot belang dat al onze bedrijfstakken goed op elkaar afgestemd zijn. Wat ik ontzettend mooi vind op ons bedrijf is dat alle medewerkers van de opvang, de zorgmanege, de stalmedewerkers, de instructeurs, de coaches, maar ook de vrijwilligers heel veel gevoel hebben voor elkaars werkterrein. Iedereen heeft oog voor elkaar. Hierdoor kunnen de verschillende activiteiten goed naast elkaar, maar in veel gevallen ook samen, plaatsvinden. Onze pedagogen hebben allemaal affiniteit met paarden en onze instructeurs weten hoe ze met verschillende type mensen om moeten gaan. Door deze synergie is het verantwoord om opvang, zorg en manege op één locatie aan te bieden.”

Kwaliteit hoog in het vaandel

Manege Voorst was de eerste manege in Nederland die in 2018 het ISO9001-certificaat behaalde. Dit is een internationaal geaccepteerde norm voor kwaliteitsmanagement. Met gediplomeerde instructie, het veiligheidscertificaat en streng beleid ten aanzien van welzijn voldoet de manege ook aan de basisnormen van kwaliteit, veiligheid en welzijn van de FNRS. “Kwaliteit en veiligheid zijn bij ons geborgd via de juiste certificaten en diploma’s van medewerkers, maar voor het welzijn heb ik zelf strenge voorwaarden voor mijn paarden. Zo krijgt elk paard een eigen aangemeten zadel, jaarlijks een bezoek van de tandarts en indien nodig een behandeling van een osteopaat. Dagelijks komen de paarden meerdere uren vrij in de wei of paddock, lopen ze gecontroleerd in de trainingsmolen en krijgen ze afhankelijk van de behoefte verschillende soorten ruwvoer voorgeschoteld.