“Noteer elk incident, ook als er geen letsel lijkt te zijn”

Ondernemers vragen mij vaak of ze alle incidenten op hun bedrijf moeten registreren. Mijn antwoord is daarop altijd “Ja”. Ook als er geen direct letsel geconstateerd wordt. Stel je voor: een klant valt van een paard tijdens een les, maar er lijkt gelukkig aanvankelijk geen letsel te zijn. De ruiter voltooit zelfs de les en gaat daarna naar huis. Thuis nemen de klachten toe, wordt er een arts geraadpleegd en blijkt er toch een beschadiging opgelopen door de val. Als manegehouder kan je hiervoor aansprakelijk worden gesteld. Zelfs als de klachten pas maanden later aan het licht komen. Het is dan lastig om alle details van de gebeurtenis goed te herinneren als je deze niet geregistreerd hebt. Een goede registratie is dus erg belangrijk om een claim mogelijk te kunnen weerleggen.

Gedetailleerde omschrijving van gebeurtenis

Met een goede registratie bedoel ik een gedetailleerde omschrijving van de gebeurtenis en op zijn minst de vermelding van de getuigen. Als een paard er vandoor gaat, omschrijf dan duidelijk wat hieraan vooraf ging. Verloor de ruiter de beugels, raakte hij/zij in onbalans waardoor het paard wegschoot? Dan hoeft deze schrikreactie mogelijk niet aangerekend te worden als eigen gedrag van het paard. Als je alleen opschrijft dat het paard schrok en de ruiter daardoor viel, weet je maanden later je je vaak niet genoeg meer over deze situatie te herinneren.

Indien je na een incident toch aansprakelijk wordt gesteld krijg je te maken met een aantal vraagstukken. Vanuit de ziektekostenverzekeraar wordt er gekeken naar de aard en toedracht van het incident. Indien er een manegepaard betrokken was is de manege-eigenaar hiervoor aansprakelijk omdat hij/zij eigenaar is en het dier bedrijfsmatig inzet. De vraag is of het hier dan gaat over schuldaansprakelijkheid of risico-aansprakelijkheid.

1. Schuldaansprakelijkheid: de eiser moet in dit geval bewijzen dat jij als manegehouder nalatig bent geweest of dat er door jou of je medewerkers een onrechtmatige daad is begaan. Bijvoorbeeld door het niet goed aansingelen of het controleren van de singel voor de les.
2. Risico-aansprakelijkheid: het feit dat het voorval gebeurd is, is al voldoende voor de aansprakelijkheidsstelling (kwalitatieve aansprakelijkheid) en hier moet je -in tegenstelling tot een claim op basis van schuldaansprakelijkheid- als manegehouder (eigenaar en/of bedrijfsmatig gebruiker van het paard) zelf bewijzen dat het bij het incident niet ging om onberekenbaar gedrag van het paard uit eigen energie, maar bijvoorbeeld door een (verkeerde) handeling van de ruiter. Bij ruiters onder de 14 jaar is dat sowieso niet altijd even gemakkelijk en in geval van een overeind gebleven aansprakelijkheid ligt de volledige aansprakelijk bij de eigenaar/bedrijfsmatige gebruiker van het paard (manegehouder). Dat wil zeggen 100% vergoeding van de schade. Een verzekeraar kan daar ook niet omheen. Dat is gewoonweg de Nederlandse wetgeving. Er kan hier namelijk geen aanspraak worden gedaan op normbesef, wat pas op latere leeftijd komt.
   Een ruiter vanaf 14 jaar heeft wel normbesef conform diezelfde wetgeving en daarvan mag je verwachten dat de gevaren van het paardrijden bij die persoon bekend zijn, mits deze in de lesovereenkomst worden benoemd (wat ook het geval is in de FNRS-lesovereenkomst). 
   Die bekendheid mag dan ook worden meegewogen in de schade afwikkeling (Arrest Manege Nieuw Amstelland) als het gaat om zuivere risico-aansprakelijkheid waarbij geen enkele schuld aan iemand is toe te rekenen. In zo’n geval wordt er dan dikwijls geschikt met de claimende partij op basis van een afwikkeling van 50% van het schadebedrag. Is er echter sprake van verkeerde handelingen door de ruiter (niet luisteren, regels niet opvolgen etc.) dan is een claim makkelijker te weerleggen op basis van het eigen gedrag van de ruiter vanwege het aanwezige normbesef bij 14 jarigen en ouder.

Vaker claim afhouden door waardevolle beelden en informatie

In beide gevallen kan je alleen met een complete ongevalsregistratie de situatie helder in kaart brengen. Bruikbare camerabeelden geven ook waardevolle informatie over een incident. Als verzekeringsadviseur ben ik blij als we een claim kunnen afhouden door een goede gedetailleerde registratie. Registreer en meld dus niet pas als er een claim binnen komt! Complete vastlegging geeft je als ondernemer ook waardevolle informatie over de incidenten op jouw bedrijf. Bijvoorbeeld over de aard van de incidenten of welke paarden erbij betrokken zijn.

Kunnen we over 10 jaar nog wel les geven op onze paarden als de claimmentaliteit zo toe blijft nemen? Laten we dan nog andere mensen op onze paarden rijden? Dat zijn o.a. zaken waar wij ons mee bezig houden en waar wij in meedenken naar oplossingen. Gesprekken die wij voeren met de verzekeraar zijn er altijd op geënt om de branche zo goed mogelijk verzekerd te kunnen houden en liefst tegen een zo acceptabel mogelijke premie en eigen risico. Binnen onze collectiviteit kijken we daarom altijd naar nieuwe mogelijkheden die een bijdrage kunnen leveren in het afnemen van de schadelast.

Registreer en meld dus niet pas als er een claim binnen komt. Laten we ons samen wapenen tegen onterechte claims en samen proberen de schadelast beheersbaar te krijgen! Dit begint dus bij een complete en spoedige registratie, bij voorkeur gemeld binnen 72 uur na het incident. Het afhouden van een claim is het voornaamste doel.

Henry Vorster

Verzekeringsadviseur Equine Risk (FNRS-partner)